دهملا روستایی کهن

بعضي از ابزراها در دهملا در قديم مورد استفاده قرار مي گيرفت كه با پيشرفت زمانه و رسيدن امكانات جديد به روستا اين وسايل و نامشان ديگر مورد استقاده قرار نمي گيرند و به دست فراموشي سپرده شده اند و موزه اي هم نيست كه آخرين مدل آنها را نگه داري كند در اينجا چندين نمونه اسم برده مي شود:

·   مروز  (Muroz): نوعي تخت گلي با ارتفاع حدود يك متر كه روي آن مي خوابيدن و در وسط حياط قرار داشت

·  جلّت ( Jollat):وسيله اي دايره شكل كه دور آن پارچه  قرار داشت و نرم بود و روي آن خمير نان پهن مي كردند تا به تنور بچسبانند. اين نان را گرده مي گفتند

·   جفنه (Jofneh ): بعد از پخت نان آن را در اين ظرف بزرگ قرار مي دادند .

·  خنچك khonchak): ميز چوبي دايره شكلي با پايه هاي كوتاه كه براي پهن كردن خمير نان تيري از آن استفاده مي شد و خمير را با تيرك روي آن پهن مي كردند.

·  طبق : سفره كه از برگ نخي بافته شده بود به اصلاح پيشي بود .

·   آسك : آسياب سنگي كوچك كه متشكل از دو سنگ به قطر نيم متر بود كه روي هم قرار داشتند و دسته چوبي داشت گندم را بين آنها مي گذاشتند و حركت مي دادند تا آرد بشود.

·  حبانه ( Hobbane) : كوزه بزرگي كه روي سه پايه قرار داشت براي نگه داشتن آب خنك

·  خُرج (khorj) : دو كيسه سرباز متقارن كه بوسيله پارچه اي ضخيم به هم دوخته شده بودند و براي نگه داشتن بارهاي كوچك روي چهارپايان يا بعدا موتور سيكل و دوچرخه استفاده مي شد.

·  وريس ( Veris) : بند بلند بافته شده از موي بز براي بستن بار روي حيوان

·  بنه ( Beneh) : باربندي با دو چوب بزرگ كه در دو طرف الاغ مي گذاشتند و خوشه هاي گندم را با آن نگه مي داشتند.

·   مشك و دو : همان مشك است كه با آن دوغ درست مي كردند ، مشك آب هم وجود داشت

·   ملّار ( Mallar) : سه پايه چوبي كه مشك را به آن مي بستند.

·   دول : نوعي كسيه چرمي نه چندان بزرگ با سه پايه براي نگه داشتن آب

·    كلك ( Kelak): منقل گلي كه با هيزم و زغال گرم مي شد براي گرمايش و درست كردن چايي

·   جنگر( Jenger) : وسيله اي برا باد دادن گندمها و غربال كردن آن مانند بيل با سري شبيه به چنگال

· خيش : يك وسيله آهني و چوبي كه به الاغ مي بستن براي شخم زدن و يك نفر هم آن را نگه مي داشت

·  لنگري‌: ظرف بزرگي كه چندين نفر با هم در آن غذا مي خوردند.

·  شربه : كوزه كوچك براي نوشيدن آب

· اشلونگ ( Oshlong) : علفي ابود كه هنوز هم مي رويد و تخم آن را براي شستن لباسها به همراه تخت رخت شو استفاده مي كردند . حكم پودر لباس شويي را داشت

یکسال با تلاش گذشت تاسیس این سایت ۱۷ مرداد پارسال بود. من یکسالگی این سایت را به همه دهملاییان تبریک می گویم

کم آبی و سد آسک در بالا دست باعث شده

 امسال رودخانه زهره در کمترین مقدار سطح آب خودش قرار گیرد . بطوریکه عرض رودخانه به سی متر رسیده و بدون شنا کردن می توان به ان طرف رودخانه رفت و بستر خشک رودخانه زهره را ماسه و شن پوشش داده که باد آنها را جا به جا می کند و ماهی ها ی را می توان مشاهده کرد که در دام گودالهای آبی کنار رود افتاده اند و آنقدر آنجا می مانند تا آب خشک شود و بمیرند . این دو عکس مربوط به امروز است  از رود زهره ، طعم آب هم بسیار شور شده و دیدن صحنه کم آبی رود زهره دل هر روستایی را به درد می آورد .دیگر پمپ آب روستا هم نمی تواند از این آب کم آب بکشد .

 دعا می کنیم که امسال سال پر بارانی باشد و رود زهره دوباره پر آب شود. هر چه از خدا با اخلاص بخواهیم او می دهد.

 ۱-دهي است مرکز دهستان ملابخش هنديجان شهرستان بهبهان . واقع در 26هزار گزش شمال باختري هنديجان . داراي 990 تن سکنه . آب آن از رودخانه زهره تامين مي شود. ساکنين از طايفه آل ابوکر هستند. نام يکي از دهستانهاي بخش هنديجان شهرستان خرمشهر است . اين دهستان در جنوب رودزهره واقع و محصول آن غلات ديمي و شغل اهالي زراعت و گله داري است واز 6 قريه بزرگ و کوچک تشکيل شده است . جمعيت آن درحدود 1600 تن است . (از فرهنگ جغرافيايي ايران ج 6).

امروز دیگر دهملا جز بخش سورین از توابع شهرستان هندیجان با جمعیتی حدود ۱۱۰۰ نفر می باشد.(احتمالا اگر دهملا روزی بخش شود دوباره ملابخش بنامندش و اگر شهر شود ملاشهر)

دهملا همچنین نام نهري بوده . اين نهر به امر رضاشاه از سرآب صالحک تا ده ملا بيش از سي و شش هزار گز امتداد يافت و جمله آباديهاي اطراف که ديم کار و فقير بودند به زراعت آبي پرداختند. سپس آن نهر را تا هنديجان نيز ممتد ساختند .(امروزه در دهملا این نهر را جوب پاریو یا همان فاریاب می نامند و خشک است)

۲-دهي است از دهستان جاپلق بخش اليگودرز شهرستان بروجرد. واقع در شمال اليگودرز. داراي ۱۵۴ تن سکنه . آب آن از قنات است . (از فرهنگ جغرافيايي ايران ج 6).

۳- دهي است از دهستان احمدآباد بخش فريمان شهرستان مشهد. واقع در 42هزارگزي شمال باختري فريمان . داراي 105 تن سکنه . آب آن از قنات تامين مي شود. (از فرهنگ جغرافيايي ايران ج 9).

۴- دهی است جزء دهستان زيراستاق بخش مرکزي شهرستان شاهرود. واقع در 24هزارگزي جنوب باختري شاهرود داراي 1750 تن سکنه . آب آن از قنات و شاهرود. (از فرهنگ جغرافيايي ايران ج 3).اکنون دارای ۵۰۰۰ نفر سکنه است و در دو بخش بافت قدیم و شهرک جدید است

از همینجا به آن سه روستای دیگر دهملا درود می فرستیم و پیوند برادرخواندگی خود را با آنها برقرار می کنیم

چند سکه قدیمی احتمالا از جنس مس اخیرا توسط یکی از کشاورزان دهملا به صورت اتفاقی در جوی آب در نزدیک یکی ازمناطق باستانی دهملا پیدا شد که با توجه به بررسی صورت گرفته قدمتی در حدود ناصر الدین شاه قاجار  دارد .این سکه در کنار مرد مرده ای پیدا شده که دو حلقه مسی و کمی آلات هم همراه آن بود عکس سکه را به صورت پشت و رو می توانید مشاهده کنید . استخوانهای مرد مرده هم بر اثر ضربان بیل خورد شده و کمی تکه استخوان بیشتر باقی نمانده . قابل توجه میراث فرهنگی استان که انگار خود آنها هم به تاریخ پیوسته اند و هیچ اثری از آنها نیست هر چند که اگر هم بود تاریخی نصیب دهملا نمی شد . آقایان نشسته در عمارت مسعودیه

به ادامه مطلب توجه کنید

سال جدید رو به همه شما تبریک می گویم سال ۸۶ هم با همه خوبیهاش و بدیهاش گذشت اما در کل سال خوبی بود

در دهملا و کلا خوزستان بهترین موقع سال بهار است همه جا سبز می شود و هوا هم خوب

مردم هم با موتور و ماشین تمام تعطیلات را بیرون می روند و همچنین تمام اداب و سنن نوروز را هم بر پا می دارند

امیدوارم هر جا میروید در نوروز خوش بگذرد و با خانواده هفت سین خوبی بچینید و دورش بنشینید

همه شما رو دوست دارم سال خوبی داشته باشید و به همتون تبریک میگویم

فوتبال در دهملا یکی از اصلیترین ورزشهاست و همه روزه بیشتر جوانان در زمین خاکی و با صفای روستا جمع می شوند و عصرها به تمرین فوتبال می پردازند -فوتبال بازی سابقه زیادی در دهملا دارد و تقریبا همه مردها و پیرمردها هم روزی در اینجا فوتبال بازی کرده اند و مسابقات متعددی در همین زمین برگزار شده و عکس ها وخاطرات زیادی نیز وجود دارد -همین دیروز هم مسابقات فوتبال یادواره شهدای دهملا با حضور انبوه مهمانان در دهملا شروع شد که بعدا عکسهای آن گذاشته می شود .متاسفانه در زمینه فوتبال ارگانی به جوانان کمک نمی کند و همه تلاشها و خرجها آن بر عهده خود انها می باشد ...به بقیه عکسها توجه کنید

کسی چه می داند اگر ما نگوییم ؟ در گوشه گوشه ی این سرزمین چه جوان هایی که تا اوج عشق پرواز کردند و قرین بهشتیان شدند. کسی چه می داند که همچو یوسف چه جوانانی گام در سبیل الله گذاشتند و همچو ایوب چه پدرانی سالها منتظر خبری از فرزندانشان بودند

یوسف راست روش جوانترین شهید روستای دهملا متولد سال 1347 شمسی ، فرزند مردی مبارز و حق گو و راست گو بود .پدرش میرزا و مادرش کیمیا نام داشت که اکنون در جوار فرزندشان آرمیده اند ...به ادامه مطلب توجه کنید

در اینجا فرمی را مشاهده می کنید که سید اسدالله حسینی تهیه نموده و قصد او گردآوری مجموعه ای تحت عنوان کتاب راهنمای دهملا می باشد .که در آن عکس ها و مطالبی درباره دهملا چه از قدیم و چه اکنون نوشته شود و البته شماره تلفن دهملایی های ساکن در هر نقطه از ایران جهت همکاری و اتحاد بیشتر هم درج می شود . به هر حال تلاش بسیار خوبیست

شما می توانید این فرم را با کلیک سمت راست و سپس انتخاب گزینه save picture as ذخیره نمایید و سپس چاپ کنید و پس از پر کردن ، آن را به آدرسی که نوشته شده تحویل دهید .

همچنین در این فرم از شما هم روستائیان خواسته شده چنانچه عکسهایی از دهملا قدیم دارید جهت اسکن به ایشان تحویل دهید و البته عودت داده می شود .اگر کسی هم نمی تواند به آن آدرس برود می تواند عکس های خود را به ایمیل همین سایت یعنی dehmolla.rusta@gmail.com بفرست تا با تشکر از ایشان در همین سایت گذاشته شود و در کتاب راهنمای دهملا هم مورد استفاده قرار گیرد . هم چنین اضافه می نمایم هر شخصی مطلبی در هر مورد راجع به دهملا دارد به ایمیل بفرست تا استفاده شود . آرزوی موفقیت برای همه شما

دهملا در سمت غرب رودخانه زهره  یعنی سمت دهملا بزرگ دارای۹ تپه باستانی شناخته شده هست و در سمت شرق رودخانه یعنی سمت دهملا کوچک هم ۲ تل دارد ... در ادامه با آنها آشنا می شویم . در ان عکس تل شابوالقاسم را می بینید به ادامه مطلب توجه کنید ... که گزارش تصویری می باشد

دهملا منطقه ای بسیار کهن است که نشانه هایی از تمدن های پیش از اسلام و اسلام در آن به چشم می خورد . بر همین اساس مقتضی است استانداری خوزستان - سازمان میراث فرهنگی و گردشگری شورای روستا و دهیاری را کمک دهند و  بودجه لازم را در اختیار آنها قرار دهند تا ساختمان کوچکی به عنوان موزه اشیا باستان دهملا ساخته شود . خوب است در کنار مسجد وخیابان اصلی باشد

زیرا روستا دلوار در بوشهر خانه رئیس علی دلواری را یک موزه کرده و ما چیزی از آنها کمتر نیستیم . در صورتی که چنین اقدامی صورت گیرد . 

۱- باعث ایجاد اشتغل می شود ۲- قدمت منطقه مشخص می شود  ۳- دهملایی ها همکاری می کند و با شناخت منطقه و بعضی اشیا تصادفی مکشوفه را اهدا خواهند کرد

 ۴- مردم دهملا همیشه در عرصه های مختلف پیشتاز بوده اند چنانکه بزرگترین حسینه منطقه را خود احداث کردند .در نتیجه موزه باعث گردشگری می شود و مغازه های دهملا هم رونق می گیرند و چه بسا دهملا رونق قبل از ۲۰۰ سال یش خود را که بلوکی پهناور بوده بدست آورد و زیر نظر بخشهای تازه تاسیسی چون چم حلف عیسی و غیره نباشد

۵- میراثی برای فرزندان روستا باقی می ماند

آیا شایسته است چنین طرح بزرگی به خاطر یک مشت پول از بین برود .حال و روز را ننگرید به آینده هم فکر کنید .من تقاضا دارم  از دهملایی ها که اشیا مکشوفه را نزد خود نگهداری کنند چنانکه تا حالا کردند تا به وقتش . جلوی اکتشافات غیر قانونی را هم بگیرند .

عکس بالا یک کوزه و تنگ است که در یکی از تل های دهملا کشف شده و درباره آن بعدا بیشتر خواهم نوشت

در روز عاشورا مردان و زنان دهملایی و همه به سمت امام زاده عبدالله در حال سینه زنی و عزاداری حرکت می کنند و بعد از ساعاتی سینه زنی در آن محل و عرض احترام باز به طرف محل حسینیه که در جنوب شرق روستاست ادامه مسیر می دهند و این راهپیمایی به علت توقف ها ساعتی طول می کشد .پس از آن در داخل حسینیه مراسم عزاداری ادامه می یابد و بعد از آن مراسم سنتی و با سوز پامنبری اجرا می شود با اشعار بسیار قدیمی و سپس سخنرانی روحانی که از قم می آید و نهایتا ادا نماز ظهر عاشورا و بعدا از اتمام هم در محل حسینیه هر ساله نهار متبرکی داده می شود که زحمت آن را حاج رحیم جعفری پدر شهید عبدالکریم جعفری به یاد او و سالار شهیدان بر عهده دارد. روز عاشورا امسال مصادف با ۲۹ دی سال ۱۳۸۶ بود

در این دو عکس هم راهپیمایی مردان و زنان را پشت سر هم می بینید به ۹ عکس دیگر در ادامه  توجه کنید که شرح بالا را نمایان می کند

منابع و سایتهای که بطور کلی در نوشتن مطالب سایت دهملا مورد استفاده قرار گرفته است

1-     کتاب خوزستان ،کهگیلویه و ممسنی-   دکتر احمد اقتداری

2-     جغرافیای تاریخی خوزستان – سید محمد علی امام شوشتری

3-     سفرنامه ابودلف – نوشته ابودلف به سال 341 ه.ق با شرح پرفسور مینورسکی

4-     تاریخ پانصد ساله خوزستان-  احمد کسروی

5-     سفرنامه خوزستان رضا شاه چاپ 1303 هجری شمسی

6-     هندیجان تمدنی خفته در خاک -  غلامرضا درویشی

7-     جغرافیای بنادر فارس – محمد ابراهیم کازرونی سال 1215 شمسی

8-     سمینار خلیج فارس –سلطانعلی بهبهانی

9-     گوشه ای از تاریخ هندیجان –عبدالله دنیاری

۱۰- تاریخ و جغرافیای هندیجان-ماهشهر-شادگان- عبدالحمید کنعانی

سایتها

1-     سایت دانشنامه بزرگ ویکیپیدیا 

2-     سایت دانشنامه بزرگ و فارسی رشد

3-     سایت مرکز آمار ایران

همچنین از سخنان بزرگان و ساکنین روستا نیز استفاده شده است

تمام عکسها غیر تاریخی را من شخصاً گرفته ام

هر شخصی هم مطلب مفیدی دارد به ایمیل بفرستد  : dehmolla@gmail.com

تا با ذکر نامش درج شود.